Napravi nalog Prijavi se

Svilara, Pančevo

Jedinstveni broj zgrade: 200022803138
Adresa: Ulica Dositeja Obradovića
Naselje: Pančevo
Opšti podaci: PANČEVO
Država: Srbija

Ова зграда је непокретно културно добро.
Категорија: nepokretno kulturno dobro
Број у централном регистру: СК 2141 (veza)

Podaci o katastarskoj parceli i katastarskoj opštini preuzeti su iz Šifarnika kućnih brojeva 7. decembra 2020. godine sa Portala otvorenih podataka (podatke je otvorio Republički geodetski zavod Srbije).

Godina izgradnje: 1899
Period izgradnje: druga polovina 19. veka
Opis:
Spo­me­nik kul­tu­re sa­građen je 1899. godine. Nalazi se na levoj obali Tamiša i sastoji se iz tri objekta: Svilare (glavne predionice), Nadzorništva svilarstva i stana nadzornika svilarstva. Sva tri objekta kompleksa su glavnim fasadama pozicionirana na jednoj liniji, paralelno sa tokom reke. Svilara je odpočela sa radom 1900. godine, sa 150 radnika i proizvodnjom od 15000 - 17000 kg svile godišnje. Proizvodnja svile u Pančevu trajala je sve do sedamdesetih godina 20. veka, sa umanjenim kapacitetom, da bi 1967. godine potpuno prestala, a Svilara je pretvorena u fabriku za proizvodnju gume i plastike. Tih godina je i kultura gajenja svilene bube u Banatu i Pančevu, posle više od dva i po veka zamrla.              

Sve tri zgrade kompleksa građene su u stilu industrijske arhitekture, oplemenjene razuđenošću osnova, razigranim krovovima i skladno obrađenim i dekorisanim fasadama od fasadne opeke tamno oker boje, pri čemu je korišćeno šarenilo različitih slogova. Zgrada Svilare je razuđene osnove, koja bi se mogla svesti na oblik krsta. Paralelno sa rekom Tamiš pruža se glavno krilo predionice, dok se dva kraća kraka pružaju upravno na njega. Veći deo objekta ima prizemlje i sprat, dok krak prema Tamišu ima dva sprata. U prizemlju je skeletna konstrukcija sa betonskim i čeličnim stubovima na kojima postoji ugravirana godina gradnje, dok je na spratu trouglasta čelična krovna rešetka. Krov većeg dela zgrade je prekriven limenim pločama, dok je krov krila prema Tamišu složen, pokriven biber crepom. Svi prozori su velikih dimenzija, sa filunzima i ozidanim lucima. Kordonski venac je na krilu prema Tamišu visok i složen, dok je na ostalim delovima jednostavan sa konzolicama od iste vrste opeke. Druge dve zgrade su mnogo manjih dimenzija, zidane od opeke sa drvenom krovnom konstrukcijom i složenim krovom pokrivenim biber crepom.              

Pored istorijskih vrednosti vezanih za razvoj industrije u Pančevu i celom regionu Južnog Banata, spomenik kulture ima i izuzetano značajnu građevinsku strukturu, sa jedinstvenom arhitekturom i konstrukcionim detaljima, čeličnim stubovima i rešetkastom čeličnom krovnom konstrukcijom glavne predionice, koji datiraju iz 1899. godine, godinu dana pre nego što je rešetkasta konstrukcija priznata na Pariskoj izložbi. I pored niza godina neadekvatnog korišćenja i održavanja, kao i manjih prepravki i dogradnji, svi objekti kompleksa su u velikoj meri zadržali svoje autentične karakteristike.

Tekst je preuzet sa sajta opendata.geosrbija.rs

Fotografije

Podelite ovu stranicu na društvenim mrežama:

Lokacije: